Puszcza Białowieska
Puszcza Białowieska, jak to mówią okoliczni mieszkańcy jest boskim dobrodziejstwem. Daje ona dziczyznę, grzyby, maliny i jagody. Daje materiał budowlany oraz opał. Daje wreszcie miejce wypoczynku, zwłaszcza dla przyjezdnych. Nie możemy też zapomnieć o wrażeniach estetycznych, tak w ostępach puszczy, tak poza nią.
Nie wszyscy wiedzą, że zdobi ona przeszczeń publiczną oraz nasze mieszkania, ogrody oraz działki. Od dawna korzenioplastyka była silną stroną mieszkańców Puszczy Białowieskiej.
Możemy dzisiaj oglądać oryginalny ołtarz z korzeni drzew w białowieskim kościele oraz używać mebli ogrodowych i wielu elementów architektury ogrodowej z wikliny, brzozy, leszczyny dzięki naszemu przedsiębiorstwu KENAR 2, które wykorzystuje te materiały do produkcji wielu oryginalnych produków nawiązujących bezpośrednio do folkloru puszczańskiego regionu.
Może się wydawać, że nasze przedsiębiorstwo KENAR 2 wykorzystując materiał z Puszczy Białowieskiej, działa na jej szkodę. Oczywiście jest to nieprawddą, a wręcz przeciwnie - wykorzystuje odpady powstałe w produkcji drewna oraz odpady powstałe w trakcie pozyskiwanie drewna w puszczy chroni nasze środowisko.
Odpady te są często spalane bezpośrednio po wycince drzew na obszarze lasów Puszczy Białowieskiej, co przyczynia się do jej zanieczyszczenia oraz wypłaszania zwierzyny. Praktycznie te odpady jako materiał małogabarytowy, są z powodzeniem wykorzystywane do naszych produków. Z drugiej strony nasze przedsiębiorstwo KENAR 2 bezpośrednio chroni zwierzęta, bowiem produkuje skrzynki lęgowe i karmiki dla ptaków pozwalające na ich rozmnażanie oraz przezimowanie. Nie należy też zapomnieć o edukacyjnym aspekcie działalności naszego przedsiębiorstwa KENAR 2. Jest one realizowane, zwłaszcza wśród młodzieży, poprzez pomaganie ptactwu wywieszając skrzynki lęgowe, a w okresie jesienno-zimowym, poprzez dokarmianie wielu gatunków ptaków.
Właściwa Puszcza Białowieska, w jej historycznych granicach, przylega od północnego zachodu do Puszczy Ladzkiej, wchodzącej dzisiaj w skład Puszczy Białowieskiej i z północnego wschodu do Puszczy Świsłockiej. W wieku XVI do Puszczy Białowieskiej przylegały: Puszcza Czarnołoska, Puszcza Łysowska łącząca się z Puszczą Zdzitowską, Międzyrzecką i lasami Polesia. W przeciągu ostatnich 300 lat, Puszcza Białowieska uległa zmniejszeniu, zwłaszcza w jej zachodniej części, o ok. 45%. Puszcza Białowieska (ok. 1500 km2) leży w Europie Wschodniej na Niżu Zachodniosyberyjskim w podprowincji Wysoczyzn Podlasko-Białoruskich i makroregionie Niziny Północnopodlaskiej. Puszcza Białowieska rozciąga się ze wschodu na zachód na długości 55 km, a z północy na południe 51 km. Środek Puszczy wypada w osadzie Białowieża. Położenie Puszczy Białowieskiej wyznaczają współrzędne 23°31' - 24°21' E i 52°29' - 52°57' N. W granicach Białorusi znajduje się ok. 880 km2, zaś w granicach Polski ok. 620 km2.
W Puszczy Białowieskiej zachowały się ostatnie na Niżu Środkowoeuropejskim fragmenty lasów o charakterze pierwotnym. Dominują w niej lasy grądowe (49,3%) i mieszane bory (36,8%). Lasy bagienne tworzone głównie przez olsy i łęgi stanowią 13,9% powierzchni leśnej Puszczy Białowieskiej. Drzewostan tworzą głównie świerk pospolity dorastający do wysokości 57 m (obwód do 450 cm), sosna zwyczajna dorastająca do wysokości 45 m (obwód do 400 cm), olsza czarna, dąb szypułkowy dorastający do wysokości 50 m (obwód do 800 cm) oraz brzozy: brodawkowata i omszona. Występują również: lipa drobnolistna, klon zwyczajny i grab pospolity. Drzewostany w puszczy tworzą obszerne połacie lasów o charakterze naturalnym charakteryzujące się dużą różnorodnością gatunkową w zależności od siedliska.
Drzewostany jednogatunkowe występują głównie w borach, będące wynikiem nasadzeń w okresie międzywojennym i powojennym. Obecnie na właściwych siedliskach, leśnicy starają się przebudowywać drzewostany na rzecz lasów dębowych z udziałem lipy, klonu i wiązu.
Drzewostany te najbardziej są zbliżone składem gatunkowym do lasów pierwotnych Puszczy Białowieskiej.
O bogactwie flory Puszczy Białowieskiej świadczy oddział leśny nr 152 (100 ha), nie będący rezerwatem. Znajduje się on 5 km od wsi Nowosady i jest stosunkowo "zurbanizowany", bowiem zachodnia i północna część jest trasą kolejki wąskotorowej, natomiast część zachodnia to droga leśna. Przez środek oddziału przebiegają dwie drogi: Skupowska i Lipiński Trakt. Nie mianuje też do drzewostanów o charakterze naturalnym. Są to bory z niewielkim płatem grądu. Stwierdzono tam w roku 2000: 3500 gatunków grzybów (w tym 430 gat. kapeluszowych), 162 gat. porostów, 41 gat. wątrobowców, 105 gat. mchów, 18 gat. paproci i 287 gat. roślin nasiennych.
Ssaki są najlepiej rozpoznaną grupą fauny. "Wizytówką" puszczy jest żubr; jego wolne stado liczy przeciętnie 450 osobników. W roku 2010 naliczono 451 żubrów z 52 młodymi urodzonymi w ubiegłym roku. W lutym 2011 r. odnotowano jedną z najwyższych liczebności - 473 osobniki. Występują tam też takie ssaki, jak: wilk w liczebności 35-40 osobników, ryś 12-15 osobników, łoś: 40-46 osobników, jeleń 1100-1500 osobników, sarna 1200-1450 osobników, dzik 1000-1200 osobników, wydra (10-20 os.), bóbr (80-90 os.), borsuk, nietoperze i gryzonie. Wśród nietoperzy na szczególną uwagę zasługuje zamieszkujący dziuple w starych drzewostanach borowiaczek, zaś wśród gryzoni smużka leśna reprezentująca w faunie element borealny. Jedyne stanowisko w Polsce ma tu również pochodząca ze strefy tajgi maleńka ryjówka średnia, występująca tu wraz z czterema innymi gatunkami z rodziny ryjówkowatych.
Do tej rodziny należy też rzęsorek rzeczek będący jadowitym ssakiem. Kiedyś występowały tu też dziki tarpan i tur. Puszcza Białowieska, poza Rezerwatem Biosfery, jest też europejską ostoją ptaków (E31).
Dyrektywą Ptasią objęto tu ochroną co najmniej 45 gatunków ptaków, zaś 12 gatunków jest umieszczone w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. W okresie lęgowym obszar Puszczy Białowieskiej zasiedla m.in.: muchołówka białoszyja powyżej 50% populacji krajowej, orzełek włochaty (0-2 pary) powyżej 50% populacji krajowej, dzięcioł białogrzbiety (115-130 par), 15-40% populacji krajowej, lelek (250-280) 6-25% populacji krajowej, sóweczka (80-100 par) 15% populacji krajowej, dzięcioł trójpalczasty (60-80 par) powyżej 10% populacji krajowej (1 tys. par), i dalej: dzięcioł średni 7% (1100-1300 par), trzmielojad 4-8% (90-120 par), bocian czarny (10-12 par), orlik krzykliwy (30-35 par), jarząbek 4% (1,6-1,8 tys par) i włochatka 2% (30-50 par).
A skąd się wzięła nazwa Puszczy Białowieskiej i samej Białowieży?
Nazwę "Białowieża" wymienił po raz pierwszy Jan Długosz w "Rocznikach czyli Kronikach sławnego Królestwa Polskiego", napisanych w latach 1455-1480. Podaje on, że król Władysław Jagiełło w 1409 r. udał się z Kamieńca (Litewskiego) do Białowieży za rzekę Lśnę (Leśną), gdzie przez osiem dni (był) zajęty polowaniem. Później nazwa ta pojawiła się w różnych urzędowych pismach i korespondencji królewskiej. Co ciekawe, figuruje w nich forma zapisu "Białowieże", Białowież, która daje podstawę do przypuszczeń, że rodowód nazwy można byłoby powiązać z jakąś białą wieżą lub nawet kilkoma wieżami. Właśnie ta hipoteza zdominowała wszystkie inne, lecz pomiędzy różnymi autorami nie ma zgodności, o jakie wieże mogłoby chodzić. Inni autorzy wysunęli przypuszczenie, że białe wieże mogły wieńczyć drewniany zameczek myśliwski królów polskich, w którym zatrzymywali się przyjeżdżając do Puszczy na polowania. Zameczek ów miałby być wystawiony w początkach XV w. w obecnym uroczysku Stara Białowieża. Niektórzy nie zawahali się sięgnąć dalej w głąb historii, twierdząc, że mogły istnieć w Puszczy Białowieskiej zameczki myśliwskie z białymi wieżami wystawione przez Giedymina, Kiejstuta czy innych książąt litewskich, do których należała wcześniej Puszcza.
